Ontdek de Hoge Berg

op Texel

Image
Image

Hulpfort Lunette

Op 6 april 1811 schreef keizer Napoleon Bonaparte zijn nôte sur l’Ile de Texel. Daarin omschreef hij nauwgezet hoe de vestingwerken op Texel moesten worden uitgebreid. Het Marsdiep en de Reede van Texel waren immers van groot strategisch belang. Mogelijk zouden de Engelsen langs deze weg zijn keizerrijk binnen kunnen vallen. Fort de Schans moest worden vergroot en versterkt. Bovendien moest de Schans worden voorzien van twee hulpforten, de Lunette en de Redoute.

Oorlog in Noord-Holland

Twaalf jaar daarvoor, in 1799, landde een Engelse invasiemacht bij Callantsoog. Later sloten Russische troepen zich daarbij aan. Holland viel destijds onder de Bataafse republiek, een vazalstaat van Frankrijk. Na verschillende veldslagen wisten de Frans-Nederlandse legers de aftocht van de invasiemacht te bewerkstelligen. Dit drama toonde aan dat de Noord-Hollandse kust, en dus ook die van Texel, een zwakke plek vormden in de verdediging van het Franse rijk. De Fransen begonnen uitgebreide plannen voor de versterking te ontwikkelen, later met steun van de keizer.

Inspectie

Napoleon liet er geen gras over groeien. Hij gaf meteen opdracht om met de aanleg van de versterkingen op Texel te beginnen. Op 16 oktober 1811 kwam hij hoogstpersoonlijk naar het eiland om de voortgang te inspecteren.

De plek van de Lunette

HISFO 2775 Oudeschild 1883

Het hulpfort de Lunette werd aangelegd langs de waddendijk, vlakbij Oudeschild. Het ligt halverwege Fort de Schans en de haven. Napoleon was ook van plan om van de haven een vestingwerk te maken. De haven, de Lunette, de Schans en de Redoute moesten samen een hechte verdedigingslinie vormen. Bovendien moest de artillerie op de Lunette het Skillepaadje, de toegangsweg tot de Hoge Berg en Den Burg, af kunnen sluiten als dat nodig was. Na de aanleg van de Lunette stonden de meeste kanonnen gericht op de Hoge Berg, want de Fransen verwachtten dat de grootste dreiging uit het westen zou komen.

Afgegraven

lunette1 pl

Na het ineenstorten van het Franse keizerrijk werd het militaire belang van de verdedigingswerken op Texel snel minder. De forten raakten in verval. In 1922 raakte de Lunette zijn status van vestingwerk definitief kwijt. Negen jaar later werden de wallen afgegraven. Het zand werd gebruikt om de dijken te versterken. De gracht bleef nog wel bestaan.

Restauratie

Oudeschild bij de Lunette 2012

In 1976 kreeg de Lunette officieel de status van monument. Het fort is eigendom van Natuurmonumenten. In 2010 zijn de aarden wallen van het fort weer in hersteld, zij het dat ze iets lager zijn dan de oorspronkelijke. Op die manier is de cultuurhistorische waarde van het fort weer veel sterker te beleven.

Vrij toegankelijk

De Lunette is via een bruggetje over de gracht vrij toegankelijk. Tussen de wallen is het niet moeilijk om je een voorstelling te maken van de Nederlandse en Franse troepen die hier ruim 200 jaar geleden gelegerd waren.